“IV. Antiokhos’tan önce hiçbir
IV. Antiokhos Epifanis (Yunanca, Ἀντίοχος Δ΄ ὁ Ἐπιφανής; MÖ 215-164 c.) Seleukos İmparatorluğu’nun MÖ 175-164 döneminde kralıydı. Ölene kadar krallığı devam etti. III. Antiokhos’un oğullarından birisiydi. Asıl adı Mithradatēs idi (Mithridatēs isminin bir versiyonu). Tahta geçtikten sonra Antiokhos ismini kendisi için benimsedi. IV. Antiokhos’un zamanında yaşanan en önemli olaylardan birisi, Mısır’ı neredeyse ele geçirmesidir. Ancak Mısır’ı fethedemedi. Bu teşebbüs, Ptolemaioslarla Seleukosların arasında bir çatışma sürecini doğurdu. Onun döneminde yaşanan önemli diğer bir olay İsrailoğulları tarafından başlatılan Makkabi Ayaklanması’dır. Bu ayaklanmanın temel sebebi, IV. Antiokhos’un, Makkabileri zorla inançlarını terkedip onun inançlarına uymaya ve her bakımdan onu efendileri olarak kabul etmeye zorlamasıdır. Bu vakânın İsrailoğullarının bakış açısından bir hikâyesi, Makkabiler kitaplarında anlatılmaktadır.

Seleukos kralı kendisini tanrılaştırmaya teşebbüs etmemişti. İlk defa IV. Antiokhos’un kendisini tanrılaştırmasının en bilinen kanıtı, zamanında basılan sikkelerin üzerine kendisi hakkında “Tanrı’nın tecellisi” yazdırmasıdır (Yunanca, Θεὸς Ἐπιφανής). O, Mısır’ı muharebede mağlup ettikten sonra kendisine Nikēphoros (Νικηφόρος), yani “muzaffer” unvanı verildi. Benmerkezci tutumu ve kaprisleri yüzünden, kendi dönemindeki kimileri tarafından, ismi üzerinde yapılan bir harf oyunuyla kendisine Epimanēs (Kaçık Adam) lâkabı takılmıştır.”

Tarih boyunca bu yüksek egolu insanlar hem halkın canına okumuş, hem de aşırı güç sarhoşluğunun verdiği ego ve egonun toplum üstündeki eğitimli eğitimsiz sonuçları sosyal bağlamda anlayışa direkt olumsuz menfaate dayalı destekler kaliteyi bozmuştur. Bu durumdan menfaat sağlayanlar gerçekleri dile getireni direkt kendi maddi varlığına saldırı hissine kapıldıklarınsan, -çünkü sonucu mutlaka kendi maddi menfaatine dokunacaktır-  dolayı yanlışı savunmada canhıraş bir pozisyonla gardını alıp her türlü yanlışı savunup kendini bunun avukatlığına adamıştır. Öyleyse buna göre psikolojide kendini tanrılaştırmaya çalışanları “Antiochus sendromu” diye adlandıracak olursak, halkın IV. Antiochus’un bu tavrına tepki gösterip kendi dönemindeki kimileri tarafından, ismi üzerinde yapılan bir harf oyunuyla kendisine Epimanēs (Kaçık Adam) lâkabı takılması sebebiyle, kendisini menfaati ya da Mukayese kabiliyeti vb nedenlere dayalı olarak destekleyenlere de “kaçık adam” anlamına gelen   “Epiphanes Sendromu” olarak tanımlamamız uygun olmaz mı?

Biyografi Yazarı

Silvan Güneş

Alıntı: vikipedia
Kaynak: ^ “Encyclopædia Britannica Online: Antiochus IV Epiphanes”.
^ Polybius